brat

فهیمه راستکار

فهیمه راستکار (زادهٔ ۲۹ اسفند ۱۳۱۲ – درگذشتهٔ ۲ آذر ۱۳۹۱) دوبلور و هنرپیشه تئاتر، سینما و تلویزیون اهل ایران بود. فهیمه راستکار در ۲۹ اسفند ۱۳۱۲ در تهران زاده شد. او فارغ‌التحصیل «هنرستان هنرپیشگی» (به سرپرستی مهدی نامدار) بود و در پی آن در گروه‌های مستقل ماننده گروه تئاتری شاهین سرکیسیان کار خود را ادامه داد. علی نصیریان، بیژن مفید، عباس جوانمرد، صدرالدین الهی، رفعت هاشم‌پور، جعفر والی، جمشید لایق، فریدون ثقفی، پرویز بهرام و هوشنگ لطیف‌پور از هم دوره‌ای‌های او در هنرستان هنرپیشگی بودند. سپس در رشتهٔ زبان فرانسه دانشگاه تهران به ادامه تحصیل پرداخت اما آن را نیمه تمام رها کرد. بازی در تئاتر را با نمایش باغ وحش شیشه‌ای اثر تنسی ویلیامز به کارگردانی سنک دیویدسن در انجمن ایران و آمریکا و نیز فعالیت در دوبله را از سال ۱۳۳۵ به دعوت هوشنگ لطیف‌پور آغاز کرد و اولین نقشی که حرف زد، به‌جای ایرنه پاپاس در فیلم «تئودورا» به سرپرستی ابوالقاسم رضایی در استودیو ایران فیلم (خانه سینمای ایران فعلی) بود. سپس در همان استودیو در نسخهٔ روسی «اُتِللو» به سرپرستی هوشنگ لطیف‌پور، به نقش دزدمونا (با بازی ایرینا اسکوبتسه‌وا) گویندگی کرد که دوبلهٔ این فیلم از کیفیت بسیار خوبی برخوردار بود و مورد توجه قرار گرفت. در سال ۱۳۳۶ به دعوت آلکس آقابابیان، همراه با منوچهر زمانی، ناهید بوستانی و محمدرضا زندی، برای دوبله به فارسی فیلم‌ها به ایتالیا عزیمت کرد و به مدت چهار سال در آن کشور به دوبلاژ مشغول شد. بعد از بازگشت به ایران، به فعالیت‌اش در عرصهٔ دوبله ادامه داد و در دهه چهل خورشیدی، نقش‌گویی مهم بسیاری از فیلم‌ها را بر عهده داشت و همچنان به بازی در تئاتر نیز ادامه داد. صدای او به‌جای کاترین هپبورن در «شیر در زمستان»، اینگرید برگمن در «آیا برامس را دوست دارید؟»، ملینا مرکوری در «یکشنبه‌ها هرگز»، آوا گاردنر در «کنتس پابرهنه»، جنت لی در «روانی»، سوفیا لورن در «زیبای میلیونر»، هتی مک‌دانیل (در نقش دایهٔ سیاهپوست) در «بر باد رفته»، اینگرید تولین در «توت‌فرنگی‌های وحشی»، مارتا اسکات در «بن هور»، ایران دفتری در «قیصر» و نصرت پرتوی در «گوزنها» از به‌یادماندنی‌ترین کارهای او در عرصهٔ دوبله است. «سفر دراز روز در شب»، «مرد دوم»، «آنتیگونه»، «ترس و نکبت رایش سوم»، «انسان، حیوان و تقوا»، «خانه برناردا آلبا»، «اورگاست»، «رؤیا»، «پرواربندان»، «وای بر مغلوب» و… از جمله نمایش‌هایی است که او نقش آفرینی کرده‌است. سال ۱۳۵۱ در مراسم افتتاحیهٔ «تئاتر شهر» که نمایش باغ آلبالو اثر آنتون چخوف و به کارگردانی آربی اوانسیان روی صحنه رفت، راستکار یکی از بازیگران آن بود. همچنین بازیگری در سینما را از سال ۱۳۵۲ با فیلم «مغول‌ها» به کارگردانی پرویز کیمیاوی آغاز کرد؛ اما تا بعد از انقلاب در فیلم دیگری بازی نکرد و ترجیح داد فعالیت اصلی‌اش را در دوبله و تئاتر متمرکز کند. نجف دریابندری، مترجم پیشکسوت، همسر او بود و در برخی آثار مانند «کتاب مستطاب آشپزی» با هم همکاری داشته‌اند. از دوبله‌های شاخص او در سال‌های پس از انقلاب ایران می‌توان به نقش‌های اوشین کهنسال در سریال «سال‌های دور از خانه» و خانم مارپل در سریال «خانم مارپل» اشاره کرد که با استقبال مخاطبین مواجه شد. فهیمه راستکار پنجشنبه دوم آذر ۱۳۹۱ پس از گذراندن یک دوره بیماری طولانی آلزایمر، در ۷۸ سالگی در منزل شخصی‌اش درگذشتو پیکرش جمعه سوم آذرماه در بهشت سکینه کرج به خاک سپرده شد.